Lipień europejski (Thymallus thymallus L.)
w dorzeczu Pasłęki
W 1974 roku dokonano zarybienia wylęgiem lipienia Giłwy, prawobrzeżnego dopływu Pasłęki. Wylęg pochodził z Ośrodka Zarybieniowego PZW w Czarcim Jarze k/Olsztynka. Rok później akcję zarybieniową powtórzono. W obu przypadkach ikrę zaoczkowaną sprowadzono z Ośrodka Zarybieniowego PZW w Łopusznej k/Nowego Targu. (1)
Pomijając ocenę celowości zarybienia lipieniem Pasłęki, introdukcję, z punktu widzenia wędkarskiego, uznano za udaną, o czym świadczyły wyniki połowów wędkarskich i elektropołowów kontrolnych. (2)
Wkrótce po zarybieniach, nie znajdując dogodnych warunków bytowych, lipienie wywędrowały z Giłwy do Pasłęki, opanowując tę rzekę na tzw. „odcinku pelnikowskim” (od wypływu z jeziora Isąg do ujścia rzeki Morążki). (3) Począwszy od przełomu lat 70/80-tych XX wieku rokrocznie obserwowano tarło lipieni w pobliżu mostu drogowego w Pelniku. W tym okresie były też odławiane przez rybaków w całym akwenie Isąga, jeziora położonego na biegu Pasłęki, powyżej ujścia Giłwy. Można podejrzewać, że wędrówkę w górę rzeki uniemożliwiło im spiętrzenie w Łęguckim Młynie.
W pierwszej połowie lat 80-tych, nieliczni muszkarze poławiali lipienie w okolicy wsi Wapnik. Z uwagi na małą presję wędkarską nie było problemu ze złowieniem kompletu dorodnych lipieni. (4) W 1985 roku Piotr Piskorski i Mariusz Teodorowicz, dwaj wędkarze olsztyńscy, stwierdzili występowanie lipieni w Wałszy, prawobrzeżnym dopływie Pasłęki płynącym na terenie Elbląskiego. Według ich relacji, największymi poławianymi później lipieniami były ryby do 42 cm.
Prawdopodobnie, pierwsze lipienie dotarły do Wałszy na początku lat 80-tych, co świadczy o intensywności ich wędrówek, ponieważ w ciągu kilku lat po pierwszych zarybieniach pokonały trasę około 120 km.
Wędkarze elbląsko-pasłęccy, od 1993 roku zrzeszeni w Klubie Pstrągowym „GŁOWACZ” przy ZO PZW w Elblągu, rozpoczęli penetrację muszkarską Wałszy od 1989 roku łowiąc największe lipienie w przedziale 38-41 cm. Ze znanych mi relacji, najdłuższym lipieniem z Wałszy była ryba 46 cm złowiona (na spinning) w ujściu Gamry przez Tomka Kurlendę z Milejewa.
W Pasłęce skupiska lipieni występują w „odcinku pelnikowskim” oraz na odcinku między Pitynami a Sportynami , natomiast w Wałszy na odcinku Wojnity-ujście, gdzie w skutek procesów samooczyszczenia woda nadaje się już do bytowania ryb szlachetnych. (5) W Pasłęce jeszcze punktowo stwierdzono występowanie lipieni – poniżej mostu drogowego w miejscowości Bardyny w okolicy tzw. „wyspy” oraz koło mostu drogowego na „Berlince”. Od 1999 roku, w skutek zarybienia, lipień występuje też w Drwęcy Warmińskiej, prawobrzeżnym dopływie Pasłęki, powyżej Ornety.
Trzeba stwierdzić, że mimo znacznego tempa przemieszczania się lipieni w dół Pasłęki wykazują one dużą wybiórczość w stosunku do zajmowanych stanowisk. Większość lipieni trzyma się charakterystycznych odcinków. Są to przeważnie bystrza lub rynny o szybkim przepływie wody i twardym dnie.
(1) A. Witkowski, M. Kowalewski, B. Kokurewicz, Lipień, Warszawa 1984.
(2) P. Piskorski, Pasłęka, legenda bez tajemnic, cz. II, [w:] Wędkarstwo Muchowe, nr 2, 1992.
(3) M. Paruzel, Mazurski kardynał, [w:] Wiadomości Wędkarskie, nr 12, 1981.
(4) P. Piskorski, Rzeka problemów, cz. 1, [w:] Wiadomości Wędkarskie, nr 10, 1987.
(5) R. Kostecki, Pasłęka (legenda bez tajemnic), [w:] Wiadomości Wędkarskie, nr 2, 1994